Çin Savaş Gemilerinin Türkiye Ziyareti
Türkiye ile Çin arasındaki ilişkiler her
alanda gelişiyor. Geçen hafta başında Çin Donanmasına ait görev grubu, İstanbul
liman ziyaretinde bulundu ve İstanbul’un en prestijli bağlama yerinde
Sarayburnu’nda ağırlandı. Deniz Kuvvetlerimiz savaş gemilerini ve personelini
Türk misafirperverliğine yakışan şeklide en üst düzeyde ağırladı. Çin Deniz
Kuvvetleri’nin 68’inci kuruluş yılı münasebetiyle başlatılan 20 ülkelik 6 ay
süreli dünya turu kapsamında filonun İstanbul’a gelişi donanma diplomasisi
açısından önemli bir olay. Changchun muhribi ile Jingzhou DSH Firkateyni ve
Chaohu isimli lojistik destek gemisinden oluşan filo, tarihimizde Çin
Donanmasının Türk limanlarını ziyaret eden dördüncü ziyaretini gerçekleştirdi. Filo,
İstanbul’dan sonra Pire/Atina’ya intikal edecek. Çin’in Bir-Kuşak Bir Yol
(OBOR) girişiminde önemli yeri olan Pire limanından önce görev grubunun, İstanbul
Liman ziyaretini gerçekleştirmesi Türkiye’ye nazik bir mesaj olarak
algılanmalı.
Özenle Yürütülen Donanma Diplomasisi Donanma diplomasisi ülkeler arasındaki
ilişkilerin durumunun en önemli göstergelerinden birisidir. Devlet toprağını
temsil eden ve diplomatik dokunulmazlığı olan savaş gemileri, dış politika ve
güvenlik politikalarının barış zamanı en iyi uygulayıcılarıdır. Bir ülkenin
diğer bir ülkeye iyi niyet ve dostluk işareti olarak, liman ziyareti maksadıyla
savaş gemisi gönderme kararı çok boyutlu değerlendirmelerle alınır. Savunma
Bakanlığı tek başına karar vermez. Dışişleri Bakanlığı son sözü söyler. Türk-Çin
diplomatik ilişkileri 1971 yılında başladı. İki taraf 2000 yılına kadar
birbirine savaş gemisi ziyaretinde bulunmadı. İlk adım Türkiye’den geldi. 2009
yılında FETÖ tarafından intihara sürüklenen Merhum Deniz Kurmay Albay Berk
Erden kumandasındaki TCG Turgutreis firkateyni 12 Haziran 2000 tarihinde çok
sıcak bir karşılama töreni ile Şanghay limanına girerek Çin’i ziyaret eden ilk
Türk savaş gemisi oldu. Bu ziyaretin 18 Nisan 2000 tarihinde Türkiye’ye resmi
ziyarette bulunan Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Jiang Zemin’in Türkiye
ziyaretinden sonra gerçekleşmesi çok anlamlıydı. Gemi Çin karasularından
itibaren Jiangwei sınıfı 542 bordo numaralı Tongling isimli firkateyn
tarafından karşılandı ve refakate alındı Tongling, telsizden Gemi Komutanına ve
personele hoş geldiniz dileklerini iletti. Ayrıca ana direğine her iki yandan
WTC sancaklarını toka etmişti. (Welcome to China- Çin’e Hoş Geldiniz). Bu
tarihi ziyarette Turgutreis firkateynimiz Şanghay’da şehir merkezine en yakın
iskeleye alınmıştı. Geçmişte ziyarete gelen Amerikan ve İngiliz savaş
gemilerine şehre uzak alanlarda bağlama iskelesi tahsis edilirken, gemiye
şehrin en güzel rıhtımı Yangzijang rıhtımında
yer verilmesi, Çin’in Türk dostluğuna verdiği önemin somut bir
göstergesi olmuştu. Çin Deniz Kuvvetleri TCG Turgutreis’i kendi gemileri gibi
bağrına basmış, iki gün içinde çok yoğun
bir sosyal faaliyet programı uygulanmıştı. Geminin tarihi ziyareti nedeniyle
Çin Deniz Kuvvetleri ilk gün zarfı ve pul bastırdı. Kaldıkları iki günde TCG
Turgutreis’i üç bin kişi gezdi. (Bu köşede gemi komutanı Berk Erden’i rahmetle
anıyor, aziz hatırası önünde saygı ile eğiliyorum.)
Tarihimizde bir ilk. Çin Halk Cumhuriyeti bu ziyarete 2002
yılında karşılık verdi. 20 Haziran 2002 sabahı Cumhuriyet Donanması ve
Türklerin tarihinde bir ilk yaşandı. Çin Halk Cumhuriyetine ait Qingdao isimli
muhrip ile Taicang isimli tanker, Aksaz Deniz Üssüne liman ziyaretinde bulundu.
Her iki gemide Çin Deniz Kuvvetlerine mensup beş Amiralden oluşan bir heyet
vardı. Ayrıca büyük çapta bir Donanma Bandosu da gemiler ile geldi. Ziyaret 23
Haziran’a kadar devam etti. Taicang tankeri 23 Haziran–30 Haziran arasında
ayrıca Bozcaada liman ziyareti yaptı. Türkiye’nin ikinci Çin
ziyareti, TCG Gemlik firkateynimiz tarafından Şanghay limanına 1–4 Ağustos 2011
tarihleri arasında yapılan ziyaretle gerçekleşti. Bu ziyaret Türk-Çin diplomatik
ilişkilerinin başlangıcının 40. yılına denk getirildi. Çin savaş
gemilerinin ikinci Türkiye ziyareti, 2012 yılının Ağustos ayında gerçekleşti.
Qingdao firkateyni ve Weishanhu isimli lojistik destek gemisi (tanker) İstanbul
ziyaretinde bulundular. Bu ziyareti 2015 yılı Mayıs ayındaki karşılıklı
ziyaretler izledi. TCG Gediz
firkateynimiz Qingdao limanını ziyaret ederken, Çin’e ait Weishanhu tankeri ile
Linyi ve Weifang isimli firkateynler de İstanbul ziyaretinde bulundular. Bu
gemiler daha sonra Akdeniz’de Ruslarla beraber Akdeniz tarihinde bir
ilki gerçekleştirdi ve ‘Müşterek Deniz
2015’ isimli birleşik deniz tatbikatını icra etti.
Küresel Barışa ve İstikrara
Katkı. Çin gemilerini
Akdeniz’de görmek küresel barış ve istikrar için ümit verici. Diğer yandan geçen
hafta başında 3 gemilik bir diğer görev grubu Rus Baltık filosu ile tatbikat
yapmak ve liman ziyaretlerinde bulunmak üzere Baltık Denizinde seyir halindeydi. Çin ve Rus filoları 21 ve 28 Temmuz 2017 tarihleri
arasında Baltık Denizine 21 geminin katılımı ile Deniz Etkileşim-Maritime
Interaction-2017, isimli bir deniz
tatbikatı icra edecek. Baltık Denizi’nde
ilk ortak tatbikat 2012 yılında icra edilmişti. Rusya’ya karşı Kuzey
Avrupa NATO ülkeleri ile İsveç ve Finlandiya gibi NATO üyesi olmayan ülkelerde sergilenen
tırmandırıcı ve kışkırtıcı askeri gelişmelerin yaşandığı; Çin’e karşı Japonya
Öz Savunma Kuvvetlerinin savunmaya yönelik anayasal kısıtlamalarının
kaldırılarak Amerikan kuvvetleri ile küresel çapta saldırgan rollerde işbirliği
yolunun açıldığı ve Güney Çin Denizinde yeni kışkırtmaların yaşandığı bir konjonktürde gerek Baltık Denizindeki
Rus-Çin Tatbikatı, gerekse 6 ay sürecek Çin Deniz Görev Gurubunun dünya turu yeni bir dönemin önemli mesajlarını oluşturuyor.
Asya güçleri Avrupa Atlantik yapının ön bahçelerine giriyor. Bu gelişme neo -liberalizmin
güdümündeki Atlantik sistemin kan gölüne çevirdiği başta Suriye olmak üzere,
küresel trajedilerde frenleyici rol
oynayacaktır.
(Anadolu’nun ayrılmaz parçası Kıbrıs’ımızın
jeopolitik kaderinin yazıldığı 20 Temmuz 1974 Barış Harekatının 43.
yıldönümünde aziz şehitlerimizi rahmetle, kahraman gazilerimizi şükran ve vefa
ile anıyorum.)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder